Akrylany (akrylan etylu, metakrylan etylu, metakrylan metylu) to estry kwasu akrylowego. Akrylan etylu jest stosowany jako klej do nakładania sztucznych paznokci oraz rzęs. Natomiast metakrylan metylu i etylu stosuje się przy przedłużaniu paznokci metodą akrylową. Mimo dowodów na niekorzystne działanie tych substancji na skórę, oczy i gardło nadal są one powszechnie stosowane. Główne źródła narażenia to wdychanie lub kontakt akrylanów ze skórą.
Źródło występowania
Żele akrylowe oraz polerki do paznokci
Czego szukać na etykiecie
Akrylan etylu: acrylic acid ethyl ester, ethyl propenoate, EA
Metakrylan etylu: ethyl methacrylate, ethyl ester, methacrylic acid, ethyl ester, ethyl 2-methyl-2-propenoate, EMA
Metakrylan metylu: methacrylate monomer, methyl ester of methacrylic acid, methyl-2-methyl-2-propenoate, MMA
Warto wiedzieć
Na początku lat siedemdziesiątych metakrylan metylu był głównym składnikiem stosowanym w sztucznych paznokciach akrylowych [1]. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków w odpowiedzi na skargi konsumentów dotyczące ciężkich alergicznych kontaktowych zapaleń skóry, stwierdziła, że substancja ta jest toksyczna, a w 1974 roku produkty zawierające 100% ciekłego metakrylanu metylu zostały wycofane ze sprzedaży [2]. Aktualnie akrylany są powszechnie stosowane w produktach do stylizacji paznokci, można je znaleźć zarówno w produktach profesjonalnych, jak i w domowych zestawach [3-5].
Szkodliwe działanie
Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (International Agency of Research on Cancer, IARC) i Amerykańska Agencja Ochrony Środowiska (U.S. Environmental Protection Agency, EPA) zaklasyfikowały akrylan etylu jako potencjalny czynnik rakotwórczy u ludzi [6,7].
Ważna informacja dla mam
Badania przeprowadzone na szczurach dowodzą, że dawka metakrylanu metylu i etylu ma wpływ na liczbę wad rozwojowych u potomstwa narażonych osobników [8]. Ponadto wdychanie metakrylanu metylu może doprowadzić do choroby płuc [22] oraz uszkodzenia nosa, wątroby czy nerek [9,10]. W innym badaniu stwierdzono, że również akrylan etylu jest toksyczny dla płuc, wątroby, nerek i układu pokarmowego [11].
Uczulenie na akrylany
Osobom uczulonym na akrylany, niezwykle trudno jest skutecznie unikać kontaktu z tymi substancjami, gdyż metakrylan metylu i etylu są szczególnie silnymi uczulaczami. Działanie uczulające na jeden związek akrylowy może zwiększyć czułość na inne akrylany i nasilić reakcje alergiczne [12,13]. U osób uczulonych na akrylany może dojść do ciężkich zmian wypryskowych skóry rąk, umiejscowionych nie tylko na powierzchniach grzbietowych palców, ale również na opuszkach. Według dostępnych danych w obrazie klinicznym obok zmian zapalnych obserwuje się nadmierne rogowacenie oraz głębokie pęknięcia i rozpadliny zrogowaciałego naskórka. Niekiedy towarzyszą im zmiany troficzne paznokci oraz zaburzenia czucia palców rąk [14,15].
Regulacje prawne
Niestety brak jest szczegółowych przepisów zabraniających stosowania w produktach kosmetycznych metakrylanu metylu w stężeniach niższych niż 100%. Ze względu na żrące i uczulające działanie metakrylanu etylu i metylu na skórę, Methacrylate Producers Association (MPA) wydało opinie, że substancje te nie są odpowiednie do wykorzystania w produktów do stylizacji paznokci, mimo to nadal są ich składnikami [16,17].
Oprócz akrylanów w składzie produktów do stylizacji paznokci może wystepować również formaldehyd. W Polskich drogeriach bez problemu możemy dostać kosmetyki zawierające formaldehyd lub jego pochodne. Przeważnie formaldehyd zawarty jest w odżywkach do paznokcji np. Eveline 8w 1 czy kleje do rzęs. Aby unikać kosmetyków zawierających formaldehyd należy uważnie czytać etykiety i kupować produkty nie zawierające INCI: 2-Bromo-2-Nitropropane-1,3-Diol; Diazolidinyl Urea; Imidazolidinyl Urea; Bromopol, DMDM Hydantoin, Quaternium–15
Akrylany w produktach do stylizacji paznokci – Literatura
[1] Spencer A, Estill C, McCammon J, Mickelsen R, Johnston O. Control of ethyl methacrylate exposures during the application of artificial fingernails. Am. Ind. Hyg. Assoc. J., 1997, 58, 214–218.
[2] U.S. Food and Drug Administration. (2014). Cosmetics Safety Q&A: prohibited ingredients. FDA database. Washington, DC: FDA.
Available online: http://www.fda.gov/Cosmetics/ResourcesForYou/Consumers/ucm167234.htm
[3] American Journal of Toxicology. Final report of the safety assessment of methacrylate ester monomers used in nail enhancement products. International Journal of Toxicology, 2005, 24, 53-100.
[4] Cosmetic Ingredient Review Expert Panel. Amended final report on the safety assessment of ethyl methacrylate. Int J Toxicol, 2002, 21, 63-79.
[5] American Beauty Association/Nail Manufacturers Council. Butyl, Isobutyl, and Lauryl Methacrylate. Washington DC, 2001, 34.
[6] International Agency for Research on Cancer. Ethyl Acrylate. IARC Monographs, 1999, 7, 1447-1457.
Available online: http://monographs.iarc.fr/ENG/Monographs/vol71/mono71-99.pdf
[7] U.S. Environmental Protection Agency. Ethyl Acrylate. Technology Transfer Network, Air Toxics Web Site, 2013.
Available online: http://www.epa.gov/ttnatw01/hlthef/ethylacr.html#ref2
[8] Singh A, Lawrence W, Autian J. Embryonic-fetal toxicity and teratogenic effects of a group of methacrylates esters in rats. J. Dent. Res, 1972, 51, 1632-1638.
[9] Aydin O, Attila G, Dogan A, Aydin M, Canacankatan N, Kanik A. The effects of methyl methacrylate on nasal cavity, lung, and antioxidant system (an experimental inhalation study). Toxicological Pathology, 2002, 350-356.
[10] European Chemicals Bureau. Methyl Methacrylate: European Union Risk Assessment Report, vol. 22, 1-180, 2002.
Available online: http://echa.europa.eu/documents/10162/7c9a0eb6-9b7f-4fd6-846b-d480e8e0003d
[11] Center for Disease Control and Prevention. Ethyl Acrylate, 2014.
Available online: https://www.fda.gov/Cosmetics/ResourcesForYou/Consumers/ucm167234.htmhttp://www.cdc.gov/niosh/pel88/140-88.html
[12] American Journal of Toxicology. Final report of the safety assessment of methacrylate ester monomers used in nail enhancement products. International Journal of Toxicology, 2005, 24, 53-100.
[13] Cosmetic Ingredient Review Expert Panel. Amended final report on the safety assessment of ethyl methacrylate. Int J Toxicol, 2002, 21, 63-79.
[14] Kanerva L., Estlander T., Jolanki R.: Optician’s occupational allergic contact dermatitis, paresthesia and paronychia caused by anaerobic acrylic sealants. Contact Dermatitis 2001, 44, 117-119.
[15] Kieć-Świerczyńska M., Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. Uczulenie na tworzywa sztuczne. Alergia, 2010, 3, 31-36.
[14] Methacrylate Producers Association, Inc. The methacrylate producers association’s position on use of methacrylic and unreacted methacrylate monomers liquid form in artificial nail products, 2012.
[15] Alaves V, Sleeth D, Thiese M, Larson R. Characterization of indoor air contaminants in a randomly selected set of commercial nail salons in Salt Lake County, Utah, USA. International Journal of Environmental Health research, 2013, 23, 5, 419-433.
