Nanocząstki to struktury o rozmiarach poniżej 100 nanometrów, około 200 razy cieńszych od ludzkiego włosa. Te drobne cząstki dzięki swoim unikalnym właściwościom podbiły rynek kosmetyczny. Jako jedna z pierwszych w kosmetykach wykorzystała je japońska firma Shiseido. Niedługo potem wiele światowych producentów zainteresowało się wykorzystaniem nanostruktur w kosmetologii: Lancome, Kerastase, Guerlain, Chanel, LA Prairie.

Pierwszymi nanoproduktami były nanosomy, małe struktury podobne do kapsułek, które transportują składniki aktywne, takie jak witaminy do głębszych warstw skóry 

Jakie są potencjalne zagrożenia związane z nanocząsteczkami w przemyśle kosmetycznym?

 

Najpopularniejsze rodzaje nanomateriałów stosowanych w produktach do pielęgnacji ciała są:

– Liposomy (odpowiedzialne za utrzymanie odpowiedniego nawodnienia naskórka jak i wprowadzenie substancji, które samoistnie nie mogły pokonać bariery naskórka).
– Nanoemulsje (powodują wzrost działania nawilżającego produktów, są także odpowiedzialne za równomierną dystrybucję składników aktywnych oraz zwiększone ich przenikanie w głąb skóry).
– Nanokapsułki (systemy zbiornikowe, których substancja aktywna otoczona jest polimeryzowaną osłonką. Ich zaletą jest kontrolowane uwalnianie substancji aktywnej.

– Stałe lipidy nanocząsteczkowe (stosowane w celu lepszego blokowania promieniowania UV).
– Nanokryształy (stosowane w celu skuteczniejszego przenikania substancji aktywnych w głąb skóry).
– Nanosrebro i nanozłoto (stosowane ze względu na ich ulepszone właściwości antybakteryjne).
– Dendrymery (stosowane w celu skuteczniejszego przenikania substancji czynnych do głębszych warstw skóry).
– Kubosomy (stosowane ze względu na ich niski koszt i możliwość kontrolowanego uwalniania substancji aktywnych.
– Hydrożele (stosowane ze względu na ich przedłużony wpływ na miejsce aplikacji).
– Buckminster fullerene lub buckyballs (stosowane ze względu na ich potencjał do usuwania wolnych rodników i spowalniania procesu starzenia się).

Nanocząstki swą popularność zawdzięczają  filtrom przeciwsłonecznym. Tlenek żelaza oraz dwutlenek tytanu są stosowane w filtrach przeciwsłonecznych ze względu na ich silne właściwości blokujące promieniowanie UV. Jednak zwykle pozostawiają na skórze białą powłokę, która dla większości osób jest nieprzyjemna. Dlatego też przełomowym odkryciem okazało się zastosowanie nanostruktur, które uczyniły filtr przeciwsłoneczny przeźroczystym. Od tamtej pory nanocząstki są stosowane także w innych produktów, takich jak: dezodoranty, perfumy, kremy nawilżające czy przeciwzmarszczkowe, pasty do zębów, mydła, balsamy do ust i szminki, szampony itp.

Nanocząsteczki zmieniają właściwości produktów kosmetycznych, w tym kolor, przezroczystość, rozpuszczalność i reaktywność chemiczną. Badania wykazały, że nanocząsteczki o niskiej rozpuszczalności są bardziej toksyczne niż większe cząstki tego samego materiału. Narażenie na nanomateriały może nastąpić przez skórę lub przez wdychanie. Skóra może być przepuszczalna dla nanomateriałów o różnych kształtach i właściwościach. Należy zwrócić uwagę, że większość składników stosowanych w kosmetykach jest zbyt duża, aby przeniknąć przez skórę. Natomiast, rozmiar nanocząstek pozwala im przeniknąć w głębsze warstwy skóry. Tam mogą nawet zmienić DNA komórki, powodując poważne problemy zdrowotne.  

Warto podkreślić:

FDA monitoruje wykorzystanie nanotechnologii i nanostruktur w kosmetykach, ale nie zakazuje ich stosowania. 

 Komisja Europejska zakazuje stosowania tlenku cynku jako filtra UV. 

🚩Często słyszę pytania czy kosmetyki z nanomateriałami są bezpieczne❓ Temat nanostruktur jest mi bardzo bliski, gdyż moja praca doktorska dotyczyła właśnie nanocząstek złota. Jako chemik mogę powiedzieć, że nanostruktury mają niezwykłe właściwości i bardzo szerokie spektrum zastosowania. Jednak należy pamiętać, iż zostały odkryte stosunkowo nie dawno i jeszcze bardzo niewiele wiemy na temat ich wpływu na ludzie zdrowie i życie.  Zawsze wychodzę z założenia, że najbezpieczniejsze są produkty które są dostępne od wielu lat gdyż zostały wielokrotnie przebadane natomiast do nowinek technologicznych podchodzę bardzo ostrożnie 💦 

Nanocząsteczki zmieniają właściwości produktów kosmetycznych, w tym kolor, przezroczystość, rozpuszczalność i reaktywność chemiczną. Badania wykazały, że nanocząsteczki o niskiej rozpuszczalności są bardziej toksyczne niż większe cząstki tego samego materiału. Narażenie na nanomateriały może nastąpić przez skórę lub przez wdychanie. Skóra może być przepuszczalna dla nanomateriałów o różnych kształtach i właściwościach. Należy zwrócić uwagę, że większość składników stosowanych w kosmetykach jest zbyt duża, aby przeniknąć przez skórę. Natomiast, rozmiar nanocząstek pozwala im przeniknąć w głębsze warstwy skóry. Tam mogą nawet zmienić DNA komórki, powodując poważne problemy zdrowotne.  

JAK UNIKNĄĆ: Badania wykazały, że nanocząsteczki mogą być potencjalnie szkodliwe przy wdychaniu. Unikaj stosowania kosmetyków w postaci proszków oraz  aerozolowych produktów ochrony przeciwsłonecznej, które zawierają nanostruktury TiO2 lub ZnO. Pamiętaj aby przed zakupem  sprawdzić skład INCI produktu do pielęgnacji ciała.

Jakie są potencjalne zagrożenia związane z nanocząsteczkami w przemyśle kosmetycznym?

LITERATURA:

[1] FDA: U.S. Food and Drug Administration. Nanotechnology. 2016. Źródło: http://www.fda.gov/Cosmetics/ScienceResearch/Nanotech/default.htm

[2] CDC: Centers for Disease Control. Nanotechnology. 2016. Źródło: http://www.cdc.gov/niosh/topics/nanotech/default.html

[3] NIH: National Institute of Environmental Health Sciences. Nanomaterials. 2016. Źródło: http://www.niehs.nih.gov/health/topics/agents/sya-nano/

[4] Friends of the Earth Report – Nanomaterials, Sunscreens and Cosmetics: Small Ingredients Big Risks. Źródło: http://www.nano.foe.org.au, http://www.foe.org

[5] NIH: National Institute of Environmental Health Sciences. Nanomaterials. 2016. Źródło: http://www.niehs.nih.gov/health/topics/agents/sya-nano/

[6] NIH: National Institute of Environmental Health Sciences. Nanomaterials. 2016. Źródło: http://www.niehs.nih.gov/health/topics/agents/sya-nano/

[7] CDC: Centers for Disease Control. Nanotechnology. 2016. Available online: http://www.cdc.gov/niosh/topics/nanotech/default.html

[8] European Commission. Cosmetic Products – specific topics: nanomaterials. 2016. Źródło: https://ec.europa.eu/growth/sectors/cosmetics/products/nanomaterials_en

[9] European commission. Safety of Nanomaterials in Cosmetic Products. 2007. Źródło: http://ec.europa.eu/health/ph_risk/committees/04_sccp/docs/sccp_o_123.pdf