Jak dużo pestycydów zjadasz dziennie?

Każdy na pewno słyszał o pestycydach, ale czy każdy wie co to są za związki i jak niebezpieczne mogą być dla ludzi, zwierząt oraz środowiska?

Określenie „pestycydy” jest powszechnie stosowane jako synonim środków ochrony roślin. Jednakże pestycydy są szerszym terminem obejmującym produkty takie jak biocydy przeznaczone do zastosowań innych niż rośliny, m.in. w celu zwalczania szkodników takich jak owady, szczury czy myszy.

Środki ochrony roślin zawierają co najmniej jedną substancję czynną (tzn. substancję umożliwiającą działanie), którą mogą być substancje chemiczne lub mikroorganizmy, w tym wirusy.

Zgodnie z raportem opublikowanym 11 kwietnia 2017 r. przez Europejskie Stowarzyszenie ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) 55,5% wszystkich europejskich produktów żywnościowych zostało pozytywnie ocenionych, co oznacza, że nie wykryto w nich pestycydów [1]. Niestety, nie jest to tak dobra informacja jak można byłoby sądzić, ponieważ oznacza, że prawie połowa produktów spożywczych w Europie zawiera pozostałości pestycydów. Opracowany raport opiera się na prawie 81 000 próbkach żywności zbieranych z 27 państw członkowskich UE, Islandii oraz Norwegii.

Co z truskawkami?

W opublikowanym raporcie można przeczytać, że ponad 97% żywności zawiera (mieszczący się w dopuszczalnych normach) poziom pozostałości pestycydów. Jednak tutaj muszę was zmartwić, gdyż to właśnie w przypadku truskawek istnieje największe ryzyko przekroczenia bezpiecznych limitów.

Dlaczego akurat truskawki?

Otóż podobnie jak sałata są one szczególnie wrażliwe na grzyby i robaki, a zatem zostają obficie spryskane pestycydami. Osoby pracujące na plantacjach truskawek doskonale wiedzą, o czym mowa. Czy ten problem dotyczy tylko Europy?? Otóż nie.. Testy przeprowadzone przez naukowców z Departamentu Rolnictwa USA w latach 2014 i 2015 wykazały, że truskawki zawierają średnio 7,7 różnych pestycydów na próbkę, a inne produkty żywnościowe średnio tylko 2,3 pestycydów na próbkę [3].

Badania przeprowadzone przez U.S. Departament of Agriculture w latach 2014 i 2015 wykazały, że:

W prawie wszystkich badanych próbkach – 99% – wykryto pozostałości, co najmniej jednego pestycydu.
W około 29% próbek wykryto pozostałości 10 lub więcej pestycydów.
W badanych próbkach wykryto aż 74 różne pestycydy w różnych kombinacjach.

Czy i jak niebezpieczne są substancje chemiczne zawarte w truskawkach?

Niektóre są dość łagodne. Ale są też takie, które mają potencjalne działanie kancerogenne, teratogenne (uszkodzenia płodu), powodujące zaburzenia hormonalne i problemy neurologiczne. Wśród najgroźniejszych można wyróżnić:

Carbendazim – środek grzybobójczy, który uszkadza męski system reprodukcyjny. Tutaj dobra informacja dla Panów: Unia Europejska zakazała stosowania tego związku ze względu na silną toksyczność.

Bifentrina – insektycyd, w Kalifornii zaliczony do substancji rakotwórczych.

Malation – substancja toksyczna dla układu nerwowego, a według Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem jest czynnikiem rakotwórczym

Jakich informacji zabrakło w raporcie EFSA?

Jak podała EFSA ponad jedna czwarta (27,3%) próbek żywności zawierała ślady więcej niż jednego pestycydu. Brak jest natomiast danych na temat skumulowanego działania różnych pestycydów tzw. „efektu koktajlu”. Jak podaje organizacja PAN Europe, przy uwzględnieniu efektu koktajlu, może się okazać, że dozwolone limity dla pestycydów wcale nie są bezpieczne, a co za tym idzie zagrożenie dla zdrowia ludzi jest znacznie wyższe [2].